"(Vaar)wel Liefde" Gedichten door Turgay Usanmaz

(CONCEPT VERTALING)

Dichter Turgay Usanmaz werd geboren in Posof. Hij werkt in vele delen van ons land als leerkracht basisonderwijs en gymleerkracht. Momenteel geeft hij Turkse taal in Nederland. "(Vaar)wel Liefde" is het tweede poëzieboek van de dichter na de Poolster. De gedichten in "(Vaar)wel Liefde" zijn verzameld in drie hoofdstukken: De Bagage met de Dromen, De Hope in de Arbeid, De dialectiek van het Verdriet.

Dichter wil niet dat een blad bloedt zonder te wachten tot het droog is. Terwijl hij stelt dat bomen met afgesneden takken liefde niet kunnen omarmen, ziet hij de liefde als een waarde die mensen verheft. Ondanks de pijn is zijn liefde toch fijn. Hij stelt dat degenen die vol liefde zijn, geen afscheid kunnen nemen van de liefde. Om deze reden baart het leven altijd opnieuw liefde en vervolgens baart de regen misschien de dichter. In deze zijn mooi zinnen lezen we over vrijheid, liefde, leven:

“vrijheid is zelf vliegen met vleugels/ naar de steile bergen
liefhebben is vliegen met degene van wie je houdt, zij aan zij / naar de blauwe horizon
het leven gaat over het weerstaan van ontberingen/tirannen
zelfs als je vleugel gebroken is…” (p.13)

Turgay Usanmaz verwijst naar de dichter Ataol Behramoğlu die zegt: "de liefde is voor twee" en zegt "de liefde is voor drie":

“... van je ogen / wat ik ontdekte toen ik diep dook
was de derde dimensie van de liefde / de liefde is voor drie
liefde begint bij één persoon / is speciaal / deel de leefde met de tweede persoon
het is ook algemeen / opnieuw gedeeld / variabel met een derde partij..” (p.14)

Dichter verlaat zijn huis "met een verlangen dat zich elke dag vernieuwt". Volgens hem is liefde waanzin, extreem spiritueel. "Het is een delende en geen egoïstische gehechtheid." Soms zijn de ogen van een minnaar de bodemloze put van de liefde. De komst van je geliefde brengt de lente in huis. Elk deel van de dichter bloeit. Het geeft aan dat liefde verzoent. Wie wil zijn geliefde achterlaten?

“... indien huid aan huid aangeraakt / huiverend van diepe schok, indien geboren, gevoelens van delen / als hoop wortel heeft geschoten naar de toekomst/  hoe kan een persoon de dierbaren verlaten? (p.29)

De liefde van de dichter is een liefde die bloeit. Hij is bereid duizenden rampen te doorstaan uit liefde.

Voor de dichter, die dolfijnen in de zee ziet in de ogen van zijn geliefde, zal liefde zeker onmisbaar zijn. Zijn liefde gaat hand in hand met de liefde van de mensen. De dichter weet dat er grote risico's zijn in grote liefde. Hij verzet zich tegen het uitstellen van liefdes tot morgen. Ook kan hij zich ook niet isoleren van de liefde van de mensen.

"ook al is het als een februari in mij, je verlangen
een die nooit zal veranderen
het is de liefde van de mensen die ik in mijn hart draag
daarom stortte ik niet in / ik sta samen met de volksliederen in je ogen…” (p.51)

Wie van zijn volk houdt, houdt van haar liederen. Dichter zei: "We zijn onze volksliederen niet vergeten, we zullen onze volksliederen niet vergeten."

Zelfs in de beledigende woorden van zijn grootvader vindt hij liefde. Hij is er getuige van dat liefde soms met grove woorden wordt uitgedrukt. Volgens hem kent de vriendschap grenzen, maar de liefde geen grenzen. De liefde wordt geleerd tijdens het leven. Zou het verlies van een minnaar met "liederen ogen" geen droevig lied zijn? De geliefde is het onbeschrijfelijke, de lange lucht, de hartenboef... Is "vaarwel liefde" niet hartverscheurend?

"... laat je glimlach los en raak mijn waardigheid niet aan
jij gaat eerst, ik blijf
dan ben ik ook weg, maar mijn liefde blijft wel achter eenzaam
het hart teruggetrokken en gesloten voor de liefde / het maakt niets uit in de sterfelijke wereld
als er nog iets over is / blijft dit gedicht alleen dat ik voor je heb geschreven" (blz.69)

In de tekst op de achterkant van het boek schreef de dichter Alev Kutluözen over Turgay Usanmaz: "... Hoewel hij de pijn van de scheiding en eindeloos wachten in zijn hart koestert, verliest hij nooit de hoop."

Zoals te zien is, laat Dichter de lezers voelen en nadenken in zijn gedichten, waarin hij zich concentreert op de thema's liefde en genegenheid.

Hasan Akarsu

Bron: Aykırısanat, Cultuur, Kunst, Literatuurtijdschrift - november-december 2002 - Nummer: 57